Republika Srbija i Republika Srpska obeležavaju 110 godina od početka Prvog svetskog rata

23. jul 2024.

Predstavljanjem originala austrougarskog Ultimatuma Kraljevini Srbiji, koncepta Odgovora Vlade Kraljevine Srbije na Ultimatum i Telegrama objave rata u Državnom arhivu, Srbija i Republika Srpska započele su zajedničko obeležavanje 110 godina od početka Prvog svetskog rata, u skladu sa Deklaracijom donetom na Svesrpskom saboru ovog juna u Beogradu.

Ministar Selaković je najavio da će obeležavanje 110 godina Velikog rata, u kom je Srbija izgubila 28 odsto svog stanovništva, odnosno položila 1.247.435 žrtava prema zaključcima Generalne konferencije u Versaju, biti organizovano i u 21. ustanovi kulture u Srbiji, kao i u četiri ustanove u Republici Srpskoj.

''Arhiv je pamćenje svakog naroda i svake države“, poručio je Selaković i napomenuo da o tome svedoči i činjenica da je pre deset godina, zalaganjem Državnog arhiva, u Andrićgradu predstavljen prepis pisma koje je Oskar Poćorek, tadašnji upravnik Bosne i Hercegovine, poslao carsko-kraljevskom ministru Vlade u Beču 28. maja 1913. godine, 14 meseci pre ultimatima, što svedoči da je Austrougarska planirala napad na Kraljevinu Srbiju, a da su događaji na Vidovdan 1914. godine u Sarajevu samo puki povod za objavu rata Srbiji i za napad na Srbiju.

Predsednik Vlade Miloš Vučević poručio je da je kultura sećanja i pamćenja nešto što je neizostavni deo ako želite da idete u izvesnu budućnost i da razumete sadašnjost, te da je impresioniran činjenicom da su ovi dokumenti sačuvani, jer to nije bilo lako u godinama stradanja našeg naroda tokom 20. veka.

„Nek se ne zaboravi, nek se pamti, da nam se više nikad ne ponovi“, rekao je Vučević.

Posetioci Državnog arhiva Srbije izložena akta mogu videti do nedelje 28. jula 2024. godine, a u obeležavanju 110 godina od početka Prvog svetskog rata još učestvuju: Arhiv Vojvodine, Istorijski arhiv Bela Crkva, Međuopštinski istorijski arhiv Valjevo, Istorijski arhiv "31. januar" Vranje, Istorijski arhiv "Timočka Krajina" Zaječar, Istorijski arhiv Zrenjanin, Istorijski arhiv Šumadije, Kragujevac, Istorijski arhiv Kraljevo, Istorijski arhiv Negotin, Istorijski arhiv Kruševac, Istorijski arhiv Niš, Istorijski arhiv Leskovac, Istorijski arhiv "Ras" Novi Pazar, Istorijski arhiv "Toplice" Prokuplje, Istorijski arhiv "Srem" Sremska Mitrovica, Istorijski arhiv Užice, Međuopštinski istorijski arhiv Čačak, Arhiv „Veroslava Veljašević“ Smederevska Palanka, Istorijski arhiv Kikinda, Istorijski arhiv u Smederevu, Istorijski arhiv u Somboru, Zavičajni muzej Knjaževca,Istorijski arhiv u Požarevcu, Arhiv Republike Srpske u Banja Luci, Narodna biblioteka u Zvorniku, Muzej Stare Hercegovine u Foči i Muzej Hercegovine u Trebinju.