Kovačičko naivno slikarstvo upisano na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva

3. decembar 2024.

Kovačičko naivno slikarstvo, element nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, upisano je danas na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva, što potvrđuje posvećenost Republike Srbije očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa i unapređenju kulturne raznolikosti, istovremeno ukazujući na značaj nacionalnih manjina u Srbiji i njihov doprinos bogatstvu kulturnog nasleđa.

Odluku o upisu je doneo Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa UNESKA na svom 19. zasedanju koje se održava u Asunsionu, u Paragvaju, od 2. do 7. decembra 2024. godine.

Kovačičko naivno slikarstvo je 2012. godine upisano u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, a odnosi se na znanja i veštine slikanja i oslikavanja predmeta sa izraženim prikazima narodnog života, ruralne sredine i svakodnevnice, koje se kao osobena forma naivne umetnosti razvija u mestu Kovačica tridesetih godina 20. veka. Iz Kovačice slikarstvo se proširilo i na druga mesta, pre svega u AP Vojvodini, kao što su Padina, Aradac, Vojlovica, Pančevo i druga, a u drugoj polovini 20. veka dobija široku nacionalnu i međunarodnu vidljivost.

Upis Kovačičkog naivnog slikarstva na Uneskovu Reprezentativnu listu, značajno doprinosi povećanju vidljivosti nematerijalnog kulturnog nasleđa na nacionalnom i lokalnom nivou, kao i međunarodnoj promociji „živog nasleđa“ Srbije.

Nominacija za Uneskovu Reprezentativnu listu je pripremljena u saradnji Centra za nematerijalno kulturno nasleđe sa predlagačima elementa: Opštinom Kovačica, Galerijom i Fondacijom „Babka“ i Galerijom naivne umetnosti Kovačica. Podršku u izradi nominacije pružili su i Muzej Vojvodine, Muzej vojvođanskih Slovaka, Nacionalni savet slovačke nacionalne manjine u Srbiji, Opštinska biblioteka Kovačica i druge institucije, kao i pojedinci – slikari iz Kovačice, Padine i drugih mesta, čime je utvrđena široka podrška nominaciji.

Tokom zasedanja Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa, koji čine 24 države izabrane od 180 država potpisnica Uneskove Konvencije o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa, razmatra 63 nominacija za upis na tri liste nematerijalnog kulturnog nasleđa.

Srbija do sada ima upisano pet elemenata na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa: Porodična slava (2014. godine), Kolo, tradicionalna narodna igra (2017. godine) Pevanje uz gusle (2018. godine), Zlakusko lončarstvo (2020. godine) i Društvene prakse i znanja u vezi sa pripremom i upotrebom tradicionalnog pića od šljive – šljivovice (2022. godine).